ความเกี่ยวข้องกัน ระหว่าง สติ สมาธิ ปัญญา และ กิเลส

ความเกี่ยวข้องกัน ระหว่าง สติ สมาธิ ปัญญา และ กิเลส
(แนว อุปมาอย่างง่ายๆ เพื่อให้เห็นภาพ)​

ถ้ากิเลส คือ ต้นไม้ที่เราไม่ต้องการ ที่จะงอกออกมายึดใจเราบ่อยๆ
ปัญญา คือ ขวาน
สติ คือ ตัวคนที่จะไปตัดต้นไม้
สมาธิ คือ การที่คนตัดต้นไม้ ออกกำลังกายเสมอๆ เพื่อให้มีกำลังวังชาในการใช้ขวาน

ทั้งหมดนี้ ต้องประกอบรวมกัน หากหย่อนตัวใดตัวหนึ่งไป ก็ยากที่จะสำเร็จ

หากปัญญายังไม่แหลมคม ก็เหมือนไปตัดต้นไม้ ด้วยขวานบิ่น
ต้องเหนื่อย ต้องใช้แรงเยอะ มีแรงต้านเยอะ แถมบางทีอาจจะเจ็บตัว คือจิตจะกระเพื่อมไปมา เกิดความไม่สงบในจิต เพราะปัญญาไม่คม จึงคิดว่าต้องต่อสู้ ต้องใช้กำลังกับมัน

หากสมาธิไม่ดี ก็เหมือนคนผอมแห้งแรงน้อย เอาขวานคมๆ ไปตัดต้นไม้ กว่าจะสำเร็จก็คงจะยาก ค่อยๆ ถากไปทีละนิด กว่าจะขาด ก็เสียเวลานานเหลือเกิน

หากไม่มีสติ ก็เหมือน มีทั้งแรง มีทั้งขวาน แต่เป็นคนขี้เกียจ ปล่อยต้นไม้งอกงามไปเรื่อยๆ แต่ตัวเอง มัวแต่ไปกินเหล้าเมายา ไม่หยิบขวานมาตัดต้นไม้เสียที

ในการปฏิบัติ ที่ยังไม่ใกล้ถึงปลายทาง เราก็ต้องสะสม ทั้งกำลัง สติ สมาธิ ปัญญา ไปเรื่อยๆ เพื่อคอยตัดกิเลส ที่มันจะชอบงอกเข้ามายึดใจ ทำให้เราไม่สามารถปฏิบัติธรรมชั้นสูงขึ้นไปได้

แต่หากการปฏิบัติไปได้ดีแล้ว เห็นสภาวะปรมัตถ์ต่างๆ ของจิตละเอียดดีแล้ว จะไม่ใช้การอุปมาแบบนี้นะครับ

 

ขอเสริมครับ
กิเลส คือ วัชพืช
สติิ คือ ผู้พิจารณาคัดแยก และตัดขุดถอน
สมาธิ คือ อาหารให้ผู้พิจารณามีกำลัง
โยนิโสมนสิการ คือ ตอก,เชือก ไว้มัดรวบวัชพืช
ปัญญา คือ เครื่องมือตัดขุด เมื่อตัดแล้วต้องขุดทิ้งด้วย

ข้อความเดิมแน้วเดียวกันแต่ขอเสริมให้ชัดขึ้น

 

เท่าที่เคยฟังและเข้าใจมา ศีลสู้กิเลสหยาบ สมาธิสู้กิเลสอย่างกลาง ปัญญาสู้กิเลสอย่างละเอียด
และ สติมีไว้จับ ปัญญามีไว้ตัดครับ
เคยได้ฟังมาอย่างนี้ ผมก็เข้าใจอย่างผิวเผินครับ

 

แต่ดูเหมือนคุณปุณณพิธจะคุมสติไม่ได้นะครับ ลองสังเกตดูดีๆเถอะครับ อย่างน้อยคุณต้องมีสติมากกว่านี้นะครับ ก่อนที่จะสอนคนอื่น

 

หากท่าน khomeraya จะกล่าวว่าคนอื่นคุมสติไม่ได้ ท่าน khomeraya จะต้องเข้าใจด้วยตัวเองก่อนว่า สติคืออะไร?

สติของท่าน khomeraya คืออะไร? แล้วทำไม จึงต้องคุม?

 

555 คุมสติให้ได้ก่อนละนะ ไม่งั้นคำพูดไม่ถูกใจจะตามหลอกหลอน

 

ใจเย็นๆแล้วจะเย็นใจ

 

หลายคนอาจสงสัยว่าเกิดเรื่องอะไรขึ้นระหว่างผมกับอินทรบุตร เป็นเรื่องความเห็นไม่ตรงกันครับ เดิมทีอินทรบุตรไม่ได้ใช้ชื่อนี้ แต่ใช้ชื่อว่า “ปุณบพิธ” ซึ่งแปลว่าอะไรผมก็ไม่ได้สนใจ เพราะไม่มีความสำคัญกับผม ประเด็นที่ผมโพสต์แย้งเค้าก็ง่ายๆไม่มีอะไรซับซ้อน คือ ชอบอวดอ้างผลการปฏิบัติ ดีแต่ปาก ไม่ได้ทุ่มเทให้กับการปฏิบัติจริงอย่างที่พยายามบอกใครๆ แล้วก็ไม่ได้มีสติเลย ทั้งๆที่พยายามบอกกับใครๆในเวบพลังจิตว่าฝึกสติมาอย่างดี ก็โต้แย้งกันไปมาอย่างถึงพริกถึงขิง และดุเด็ดเผ็ดมันส์ น้องๆ ละครเรื่องแรงเงาผสมป่านางเสือ 2 (คือ ผสมกันให้มั่วไปหมด)

หลังจากนั้นผมก็เกิดเบื่อกับการโต้เถียงไม่สิ้นสุด ผมก็เลยหยุด ปล่อยให้โดนชกอยู่ฝ่ายเดียวหลายหมัด ในที่สุดผมก็พบกับการจากไปของ user name ว่าปุณณพิธ เค้าหยุดโพสต์ไปเฉยๆ ผมสันนิษฐานว่ากรรมตามสนอง แม่ม ลืม password ชัวร์ 555 (ที่รู้เพราะตรูก็เคยเป็น 555)

พอ username ว่าปุณบพิธ หายไป ก็กำเนิด user name ว่าอินทรบุตร ตอนแรกผมก็ไม่รู้หรอกว่าเป็นคนเดียวกัน ปรากฎว่ามีอยู่โพสต์นึงที่ผมไปโพสต์เกี่ยวกับองคุลีมาลนี่แหละ แล้วผมเขียนผิดจากคำว่า “องคุลีมาล” เป็น “องคุลีมาร” ปรากฎว่าอินทรบุตรมาเชียว มาโพสต์ว่าถ้าจะรักษาพระพุทธศาสนาต้องสะกดชื่อให้ถูก คือคนเราถ้ามีเซ้นส์หรือเป็นคนที่ไวนะ จะจับได้ทันทีว่าเอ๊ะ ไอ้นี่มาแปลกว้อย เพราะในกระทู้นั้นคนอื่นๆเค้าก็ไม่ได้มายุ่งกับผมนะ ผมสังเกตว่าไอดีนี้เพิ่งสมัครแถมโพสต์ถี่มาก ผมตั้งสมมติฐานขึ้น แล้วผมก็เลยแอบตามสังเกตดู จนกระทั่งแน่ใจว่า อ๋อ อินทรบุตรก็คือ ปุณณพิธนี่แหละ อุตส่าห์เปลี่ยนชื่อแล้ว แต่พฤติกรรมยังเหมือนเดิมเป๊ะ

แต่ผมก็ไม่ได้ว่าอะไรนะ ก็ปล่อยไป ไม่ได้ไปโพสต์ตอบโต้ จนกระทั่งมีกระทู้ที่กล่าวถึงหลวงพ่อกล้วย ผมก็เข้าไปโพสต์ อินทรบุตรก็มาอีกละ คราวนี้มาแผนสูงเชียว พยายามหลอกให้ผมตอบว่าพระในใจเป็นยังไง (เพื่อจะได้ย้อนว่าแล้วท่านละมีพระในใจหรือยัง อะไรทำนองนี้แหละ) ผมก็ดักคอไปว่า อย่านึกนะว่าผมไม่รู้ว่าคุณคือใคร เท่านั้นแหละอินทรบุตรสียงอ่อยๆเชียว ออกแนวปรัชญาทำนองว่าชื่อนั้นสำคัญไฉน ท่าทีอ่อนไปเลยอะ คงนึกไม่ถึงว่าผมจะรู้ทัน

แต่จุดไคลแม็กซ์ของเรื่อง มันอยู่ที่กระทู้พระบิณฑบาตร โยมถวายปัจจัยใส่บาตรพระด้วยเงินจะได้บุญไหม ในหมวดพุทธศาสนาสำหรับผู้เริ่มต้น ผมเห็นโพสต์เค้าอยู่โพสต์นึง ผมก็ไปกดไม่เห็นด้วย แต่ไม่ได้ไปโพสต์อะไรนะ เท่านั้นแหละ ปรี้ดแตกเลยคุณเอ๋ย เค้าก็ออกมาโพสต์ในกระทู้นั้นว่าถ้าไม่เห็นด้วย ให้บอกมาว่าไม่เห็นด้วยยังไง แต่เค้าไม่ระบุในกระทู้นั้นว่าเค้าหมายถึงผม
ปรากฎว่ามีอีกคนนึงในกระทู้นั้นเค้าเข้าใจผิดว่าอินทรบุตรไปโพสต์พาดพิงถึงเค้า ก็ออกมาโพสต์โต้ ปรากฎว่าปุณบพิธ หรือ อินทรบุตร เห็นว่ามันชักผิดแผน เค้าทำไงทราบมั้ยครับว่า เค้าส่ง Private message มาถึงผม ทำลิงค์ให้ผมเข้าไปตอบในกระทู้นั้นโดยตรง

ผมก็แฉในกระทู้นั้นว่า วอนจังแก….. เค้าก็เถียงข้างๆคูๆนะว่า ผมเชิญให้เค้าส่ง pm ให้เค้าก่อน ผมก็ย้อนไปว่า โกหก ปรากฎว่าเค้าไปเอาโพสต์ของผมตั้งนานแล้วที่บอกว่าถ้าสงสัยก็โพสต์มาถาม ซึ่งนั่นเป็นโพสต์สมัยที่เค้าใช้ user name ว่าปุณณพิธ แล้วผมก็ลืมไปเลยนะว่าเคยโพสต์อย่างนั้น คือ มันไม่สำคัญอะไรจนต้องไปจดจำนะ ….แต่ แหม คนมันเสียหน้านะ ก็ต้องพยายามรักษาหน้าเอาไว้ เอิ้กๆๆ

ผมเห็นว่าแม้เค้าจะหลงไปบ้าง เค้ายังอยู่ในวิสัยที่พอจะโปรดได้ครับ แต่น่าเสียดายที่ตอนนี้เค้ากำลังเหลิงอยู่ เพราะไม่มีใครมาแย้งเค้าหนักๆ ที่สำคัญการที่เค้านำเรื่องการปฏิบัติมาลงในกระทู้ทั้งๆที่เค้าก็ยังไม่ถึงไหนเลย ไม่ต้องเรื่องอะไร เรื่องสตินี่แหละ แต่ละโพสต์เค้าขาดสติทั้งนั้น ทั้งๆที่เค้าบอกกับใครว่าฝึกสายสติ ล่าสุดจะดึงพระดึงเจ้าให้มาชี้ขาดตัดสินคดี นำความขัดแย้งของคนสองคนไปให้พระชี้ขาด โดยท้าไปให้หาพระพร้อมกัน คุณลองคิดดูแล้วกัน ว่ามันสมควรไหม ใช่ม๊า คำถามคือ….เค้าคิดได้ยังไง ?

ที่ผ่านมาไม่มีใครคอยดึงคอยรั้ง เค้าเลยชักเตลิดไปใหญ่ ลองสังเกตดู ถ้าใครไปคุยกับเค้าเรื่องปฏิบัติ หรือถ้าป้อยอสักนิดว่าโอ๊ย ปฏิบิติได้ดีจริงๆ เท่านั้นแหละติดลมบน ผมมองว่าวิสัยคนที่ปฏิบัติจริงๆแล้ว เค้าไม่มานั่งอวด นั่งหลงอย่างนี้หรอก การที่เค้านำความเข้าใจผิดๆเค้ามาเผยแพร่ ถ้าคนอ่านคนอื่นอ่านแล้วเข้าใจผิดตามเค้าไป ก็จะเป็นผลเสียกับคนนั้น มันจะกลายเป็นว่ามีแต่แรงยุ มีแต่แรงส่ง ทั้งๆที่เค้าทำนั้น ไม่เข้าท่าเลย สวนทางกับสิ่งที่เค้าพร่ำบอกว่าเค้าปฏิบัติหนัก เพราะฉะนั้น ผมต้องดึงรั้งหนักๆ แล้วหวดด้วยไม้เรียวให้ก้นลาย 555

ผมขอบอกก่อนว่า ผมไม่ห่วงภาพพจน์ของตนเอง ไม่จำเป็นต้องมาคล้อยตามผม จะมองว่าผมเก่งแต่ปาก หรือสอนคนอื่นได้สอนตัวเองไม่ได้ ก็แล้วแต่คุณ ผมมันหน้าด้านอยู่ละ และผมนี่แหละกิเลสเต็มตัว ตัวพ่อด้วย เอิ้กๆๆ แต่ผมมีหลักง่ายๆที่อยากฝากผู้อ่านไว้ก็คือว่า เห็นอะไรดีเรารับ อะไรไม่ดีเราก็ไม่รับ และถ้าเป็นเรื่องคนสองคน ก็อย่าไปยุ่งเลยดีกว่า เค้าอาจจะเป็นเจ้ากรรมนายเวรกันมาก่อนก็ได้ หรืออาจต้องตามกันอีกหลายภพหลายชาติก็ได้ เพราะฉะนั้น เราอ่านเฉยๆดีกว่า

แหมเมื่อคืนละครทีวีหนุกหนาน แรงเงาบวกป่านางเสือ 2 แซบเว่อร์ 555

 

ปฏิบัติตามที่เข้าใจได้ก็ประเสริฐเเล้ว

 

อีกไม่นานเขาก็เ่ลี่ยนชื่ออีก
นักธรรมท่านนี้เขามีคู่หูเข้า
กันดียังกะผีกะโลงชอบสอน
คนที่ด้อยการอ่านกว่า ด้วย
การเหน็บเเนมเเบบสอนไปด่าไป
กับคู่หูเขา ไม่นานก็เปลี่ยนชื่ออีก

 

ตามที่ท่านพึงเข้าใจเถิด ผลมันไม่ได้เกิดกับข้าพเจ้า

แต่ปัจจุบัน ท่าน khomeraya เขาไปดีแล้ว ไม่กลับมาอีกแล้วครับ