ข้อธรรมมะ เตือนสติ

สมัยพุทธกาล องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ตรัสแก่
อนาถปิณฑิกคฤหบดี ถึงธรรมะที่ปรารถนารักใคร่ชอบใจ อันหาได้ยาก (ยากจะสมหวัง) ๔ ประการ คือ
๑. ขอให้มีทรัพย์
๒. ขอให้มียศ
๓. ขอให้อายุยืน
๔. ขอให้ตายแล้วไปสู่สุคติโลกสวรรค์.

แล้วทรงแสดงข้อปฏิบัติที่ให้สำเร็จประสงค์ ๔ ประการ คือ
๑. ถึงพร้อมด้วยความเชื่อ
๒. ถึงพร้อมด้วยศีล
๓. ถึงพร้อมด้วยการบริจาค
๔.ถึงพร้อมด้วยปัญญา

ตรัสอธิบายว่า ได้แก่รู้เท่าทันนีวรณ์ ๕ ว่าเป็นเครื่องเศร้าหมองแห่งจิตแล้วละได้
ผู้ทำเช่นนั้นย่อมทำกรรมที่ควร ๔ อย่าง คือ
เมื่อได้ทรัพย์มาด้วยความเพียรอันชอบธรรมแล้ว
๑. ย่อมทำตัวเอง, มารดา, บุตร, ภริยา, ทาส, กรรมกร, มิตรสหายให้เป็นสุข
๒. เมื่ออันตรายเกิดขึ้น ใช้ทรัพย์นั้นป้องกัน ทำตนให้มีความสวัสดี
๓. ทำพลี ๕ คือ ญาติพลี สงเคราะห์ญาติ, อติถิพลี ต้อนรับแขก,
ปุพเพตพลี ทำบุญอุทิศให้ผู้ตาย, ราชพลี เสียภาษีอากรแก่หลวง,
เทวตาพลี ทำบุญอุทิศให้เทวดา (หรือเสียสละเพื่อบูชาคุณความดีที่ทำมนุษย์ให้เป็นเทวดา).
๔.ถวายทานแด่สมณพราหมณ์ผู้ประพฤติชอบ.

ถ้าทรัพย์หมดไป เพราะใช้จ่ายนอกจากกรรมอันควร ๔ อย่างนี้
ชื่อว่าหมดไปอย่างไม่สมควร, ต่อหมดไปตามหลักนี้
จึงชื่อว่าหมดไปอย่างสมควร

 

อนุโมทนาสาธุค่ะ