เรื่องเด่น ศัตรูของสมาธิ (หลวงพ่อฤาษีลิงดำ)

เรื่อง..ศัตรูของสมาธิ

วันนี้วันพระตรงกับวันอาทิตย์ แรม ๑๔ ค่ำ เดือน ๑ ปีระกา

ขอให้ทุกท่านมีความสุขในธรรม



ต่อไปนี้ก็จะขอแนะนำท่านผู้ที่ปฏิบัติ “มโนมยิทธิ” ได้แล้ว เพื่อการรักษาอารมณ์จิตให้ทรงตัว ทั้งนี้ก็เพราะเคยมีผู้มาถามอยู่เสมอว่า
“เมื่อปฏิบัติ มโนมยิทธิ ได้แล้ว ทำอย่างไรจึงจะรักษาอารมณ์เดิมไว้ได้เป็นปกติ?”
อันนี้เป็นของไม่ยาก เพียงแต่ท่านพยายามฝึกฝนตนเอง คือการฝึกฝนตนนี่ ก็พยายามรักษาอารมณ์เดิม อารมณ์ที่ครูเขาเข้าไปแนะนำ แล้วท่านเองตัดสินใจอย่างไร วางอารมณ์แบบไหน จึงสามารถเห็นได้ ท่องเที่ยวไปในภพต่างๆ ได้ตามสมควร พยายามรักษาอารมณ์นั้นไว้ แล้วก็สิ่งที่มีความสำคัญส่วนหนึ่งนั่นก็คือ:-
(๑) อริยสัจ
(๒) ไตรลักษณญาณ
(๓) อภิณหปัจจเวกขณ์
ทั้ง ๓ อย่างนี้ ให้ทุกท่านเลือกพิจารณาเองตามชอบใจ จะพิจารณาใน “อริยสัจ” ก็ได้ ใน “อภิณหปัจจเวกขณ์” ก็ได้ ใน “ไตรลักษณญาณ” ก็ได้ จิตมันจะได้สะอาด ถ้าจิตสะอาดมากเพียงใด อารมณ์ความเป็นทิพย์ของใจก็จะมากเพียงนั้น แต่ความเป็นทิพย์ของใจนี่ จะมีมากหรือไม่นั้นก็ขึ้นอยู่กับ
(๑) ศีลบริสุทธิ์ไหม…?
(๒) สมาธิทรงตัวหรือเปล่า…?
สมาธิที่มันจะทรงตัวนี่ขึ้นอยู่กับ นิวรณ์ ๕ ถ้ากำลังใจของท่านแพ้นิวรณ์ ๕ สมาธิมันก็ไม่ดี ถ้าแพ้มากก็ไม่มีสมาธิเลย เวลาที่ปฏิบัติจะต้องระมัดระวังนิวรณ์ ๕ ให้มาก นิวรณ์ ๕ อย่างนี้ อย่างใดอย่างหนึ่งถ้าสิงอยู่ในจิตของเรา จิตจะเข้าเป็นฌานสมาบัติไม่ได้ เวลาที่จะทำสมาธิจะต้องตัดนิวรณ์ ๕ ทิ้งไปให้เด็ดขาด!!
นิวรณ์ ๕ เป็นคู่ปรับกับปฐมฌาน ถ้านิวรณ์ ๕ อย่างตัวใดตัวหนึ่งยังมีอยู่ในจิต จิตจะเข้าถึงปฐมฌานไม่ได้
สำหรับ ทุติยฌาน เป็นคู่ปรับกับ วิตก วิจาร ถ้าวิตก วิจารยังมีอยู่ จิตก็เข้าถึงทุติยฌานคือฌานที่ ๒ ไม่ได้
ฌานที่ ๓ เป็นคู่ปรับกับตัว ปีติ ถ้าตัวปีติยังมีอยู่ จิตจะเข้าถึง ตติยฌาน คือฌานที่ ๓ ไม่ได้
ทีนี้สำหรับ ฌานที่ ๔ ฌานที่ ๔ นี่จะทรงเฉพาะ เอกัคคตา กับ อุเบกขา ฌาน ๔ เป็นคู่ปรับกับ สุข ถ้าจิตยังติดสุขคือ นิรามิสสุข สามิสสุข ทั้ง ๒ ประการนี้ จิตจะตัดเข้าสู่ฌานที่ ๔ ไม่ได้ ฌาน ๔ ต้องทรงเอกัคคตากับอุเบกขาทั้ง ๒ ประการให้ทรงตัว
หากว่าจิตของท่านเข้าฌานสมาบัติถึงฌาน ๔ ได้ ทิพจักขุญาณ ของท่านจะชัดเจน อย่างเก่งก็แค่มองเห็นสิ่งของที่อยู่ในที่ที่มีแสงสลัวเท่านั้น ยังไม่ชัดเจนแจ่มใส และความชัดเจนแจ่มใสของทิพจักขุญาณจะมีขึ้นได้ก็ต่อเมื่อจิตเข้าถึง “อริยสัจ” คือวิปัสสนาญาณ
ถ้าจิตน้อมเข้าไปสู่ “โคตรภูญาณ” ของพระโสดาบัน ความแจ่มใสก็จะดีขึ้น แต่ยังไม่มากนัก
ถ้าระหว่างนั้นจิตอยู่ในขั้นของ พระโสดาบัน หรือ สกิทาคามี ก็จะมีสภาพเหมือนกับว่าเราจุดตะเกียงดวงเล็กๆ ที่ตั้งอยู่ในระหว่างความมืด แสงสว่างไม่มากนัก การเห็นก็เห็นไม่ไกล
ถ้าจิตในช่วงเวลานั้นเราตัดอารมณ์ได้ถึงขั้น อนาคามี (เฉพาะอารมณ์เวลานั้นนะ) ก็จะมีแสงสว่างสลัวกว้างไกลเหมือนกับจุดตะเกียงรั้ว
แต่ถ้าจิตของท่านเวลานั้นบริสุทธิ์จริงๆ ไม่เกี่ยวข้องกับกิเลสทั้งหมด (เฉพาะเวลานั้นนะ) อย่างนี้ก็จะมีสภาพคล้ายกับเห็นภาพในเดือนหงาย แต่เราจะเห็นแจ่มใสเหมือนกับเวลากลางวัน อย่างเวลาที่มีแสงอาทิตย์สว่างจ้าน่ะไม่ได้แน่ ไม่ว่าพระอรหันต์องค์ไหนก็ไม่สามารถจะเห็นได้แบบนั้น
ฉะนั้น การที่ท่านทั้งหลายต้องการจะรู้จะเห็นสภาวะความเป็นจริง ถ้าทำได้แล้วก็จงอย่าประมาทในตัวเอง อย่าคิดว่าเราดีแล้ว แต่ความจริงเราน่ะยังดีไม่พอ ถึงแม้ว่าจะเป็นพระอรหันต์ในเวลานี้ ถ้าจะทรงร่างกายอยู่ก็จะต้องมีความรู้สึกตัวว่ายังไม่ดี ต่อเมื่อขันธ์ ๕ นั้นมันสลายตัวเมื่อไร นั่นแหละเราถึงจะดีที่สุด คือถึงที่สุดของความดี
ถ้าขันธ์ ๕ ยังมีอยู่ เราก็ต้องประสบกับความทุกข์ของขันธ์ ๕ คือ ความหิว ความกระหาย ความปวดเมื่อยไม่สบาย ความแก่ การกระทบกระทั่งกับอารมณ์ที่ชอบใจบ้าง ไม่ชอบใจบ้าง ถึงแม้ว่าจิตจะไม่ติดอยู่ในทุกข์ จิตจะไม่ติดในกิเลส แต่ขันธ์ ๕ มันหิวจิตมันก็รู้ ขันธ์ ๕ มันหนาวมันร้อนเกินไปจิตมันก็รู้ ขันธ์ ๕ มันป่วยไข้ไม่สบายจิตมันก็รู้ ขันธ์ ๕ มันแก่จิตมันก็รู้ ขันธ์ ๕ มันจะตายจิตมันก็ยังรู้ ทุกขเวทนาเกิดขึ้นกับขันธ์ ๕ จิตมันยังรับรู้อยู่ จึงชื่อว่าเอาดีไม่ได้ ยังไม่อยู่ในเกณฑ์ดี
ถ้าดีจริงๆ ขันธ์ ๕ มันพังเมื่อไรสบายเมื่อนั้น
ทีนี้กำลังใจที่ท่านจะรักษากันไว้ ต้องพยายามรักษาอารมณ์เดิม คือสามารถก้าวขึ้นไปสู่ความเป็นทิพจักขุญาณได้อย่างไร จำอารมณ์นั้นไว้อย่าทิ้ง!
ประการที่ ๒ จิตก้าวเข้าไปสู่ พระจุฬามณีเจดียสถาน ได้อย่างไร ก็จำอารมณ์นั้นไว้ อย่าไปพลิกแพลง เป็นแต่ว่าไปขัดเกลาให้มันแจ่มใสยิ่งขึ้น
การเจริญพระกรรมฐานแบบนี้ เมื่อท่านทำได้แล้วก็จงอย่านึกว่าดี เพราะยังอยู่ในเขตกาลเวลาของอบายภูมิอยู่ คือยังมีสิทธิ์ตกนรกได้ ถ้าเราทำได้แล้วก็เอาเป็นเครื่องวัดและพยายามฝึกฝน
จุตูปปาตญาณ รู้การเกิดและตายของสัตว์และบุคคล เห็นหน้าคนรู้ได้ทันทีว่าก่อนจะเกิดมาจากไหน ได้ยินข่าวว่าคนตายรู้ได้ทันทีว่าไปอยู่ที่ไหน
เจโตปริยญาณ ฝึกดูจิตของตัวเอง พยายามให้มันสะอาดผ่องใสอยู่เป็นปกติ เราจะรู้ใจของคนอื่นว่ามันสะอาดหรือสกปรก อันนี้รู้ได้
ปุพเพนิวาสานุสสติญาณ ฝึกการระลึกชาติให้ได้มากที่สุด เป็นการถอยหลังไปเพื่อความเกิด ความตาย ความทรงตัวอยู่ในชาติก่อนๆ จะได้รู้ว่าสภาวะเกิดน่ะมันเป็นของไม่เที่ยง เป็น อนิจจัง ทุกขัง และก็ อนัตตา สลายตัวไปในที่สุดจริงๆ
อตีตังสญาณ อนาคตังสญาณ ปัจจุปปันนังสญาณ ก็ต้องฝึกให้มาก และโดยเฉพาะอย่างยิ่ง คือ
ยถากัมมุตาญาณ รู้เหตุของความสุขและความทุกข์ของตัวเองและของบุคคลอื่น อันนี้ต้องฝึกให้มากจะได้เป็นเครื่องมือตัดกิเลสให้เป็นสมุจเฉทปหานได้ทันที
อย่าลืมนะ! ทุกคนที่ฝึกมาแล้วควร ทรงอารมณ์พระโสดาบัน ไว้ให้ได้มั่นคง และเรื่องของพระนิพพานเป็นขั้นสุดท้าย ไม่ใช่ของแปลก ถ้าทรงอารมณ์ความเป็นพระโสดาบันได้ เรื่องความเป็นพระอรหันต์เป็นของไม่หนัก ผู้ปฏิบัติมีความหวังได้ร้อยเปอร์เซ็นต์ ขอให้มั่นใจ สวัสดี*

โพสต์โดย achaya



ที่มา มูลนิธิหลวงพ่อปาน-พระมหาวีระ ถาวโร

 

สาธุอนุโมทนามิค่ะ ขอบคุณสำหรับบทความนะคะ จะพยายามต่อปายยย ค่ะ หนทางอีกยาวไกล สู้ตายค่ะ

 

สาธุคับ

 

สาธุ สาธุ สาธุ ครับ
สำหรับผมตอนนี้ที่หนักใจที่สุดคือ ผู้หญิงครับ ^ ^

 

อนุโมทนาสาธุครับ กับ บทความนี้